Neco z Alenky - 1988 (Alice)

KÜNYE 
Yönetmen: Jan Svankmajer 
Senaryo: Jan Svankmajer, Lewis Carroll 
Oyuncular: Kristýna Kohoutová
Ülke: Çek Cumhuriyeti 
Yıl: 1988 
Süre: 86 dakika 

Puan:    @IMDb

Alice şöyle düşünüyor:
Şimdi seyredeceğimiz film çocuklar içindir ama belki de değildir. Yalnız, unutmayın ki, gözlerinizi kapatmalısınız, aksi takdirde hiçbir şey göremezsiniz.

Beyaz tavşan peşindeki Alenky'nin -Alice- (Kohoutová) stop motion animasyon, live action ve kuklalar ile sunulan, tedirgin edici ve rahatsız hikayesi. Carroll'un hikayesinden uyarlama, çocuklara hiç de uygun olmayan bir çocuk filmi.

Alice'nin canı sıkılmaktadır. Kendisiyle ilgilenen de olmayınca, oyun odasına kapar kendini ve oynamaya başlar. Birden, odadaki dondurulmuş tavşan canlanır ve kaçar; Alice de peşinden. Böylece güzel manzaralar, klostrofobik mekanlar, iskeletler, böcekler, küfler, paslar, kafa kesme meraklısı hükümdarlar, delilik sınırındaki şapkacı ve çocukça bir merakla gördüğü her şeyin tadına bakan Alice ile bir maceraya atılırız.

Svankmajer mizansen oluşturmada çok başarılı. Özellikle odalardan geçilen dış mekanlar, çekmecelerden girilen odalar arası geçişleri de kusursuz biçimde vermiş. Tek oyuncunun Alice olduğu filmde, kuklalarla etkileşime giren Alice arasında gözü rahatsız edecek pek sahne yok. Bununla beraber stop motion animasyon iyi şekilde kullanılmış; live action'a geçişlerde hiç sorun yaşanmamış. Her ne kadar Alice için tek oyuncu desek de, Alice'nin cüce olduğu durumlarda ekranda bir insan dahi olmuyor. Cüce Alice rolünü, yaratıcı bir seçim olarak, Alice'nin oyuncak bebeği üstleniyor.

Böcekler, küflü yiyecekler, iskeletler, yaratıklar ve kendi kanını -bu durumda talaşını- içen doldurulmuş hayvanlar ve tekrar eden sekanslar filmi tedirgin edici kılıyor. Özellikle şapkacı ve tavşan sahnesindeki monotonluk bir kaç tekrar ile deliliğe geçebilecek kadar rahatsız edici. Zaten, daha ilk sahnelerden, beyaz tavşanın tasarımı, bize pek de rahat bir film izlemeyeceğimizi haber verir nitelikte. İskambil destesinden fırlayan karakterler, yaptıkları düello ve Alice ile Kupa Damı arasındaki kroket oyunu, filmin en iyi sahnelerini oluşturuyor.

Günümüz izleyicisine pek de iyi görünmeyebilir animasyonlar, buna rağmen Neco z Alenky iyi yaşlanmış bir film. İzleyicinin dikkatini dağıtabilecek tek konu, filmde başka oyuncu olmadığından, tek kişi tarafından seslendirilen "diğer" karakterler. Bu ses aynı zamanda dış ses görevini de üstlenmiş, o yüzden film devamlı "... dedi ..." şeklinde kesintiye uğruyor. Fakat izlediğimiz şeyin masal olduğu en başta söylendiğinden, birinin bize anlatıcı olmasından daha doğal bir şey yok.